พวกเรา “สวนฟื้นฟูวิถียั่งยืน” ณ จังหวัด จันทบุรี ขอต้อนรับทุกท่านเข้าสู่ การเสาะหาแนวความคิดและทัศนคติ ของพวกเรา!
คำว่า “ฟื้นฟู” ในภาษาไทย หมายถึง การฟื้นฟูสภาพ (restore) เช่นการฟื้นฟูสภาพพื้นดินให้ เป็นพื้นที่ชุ่มน้ำและมีความอุ ดมสมบูรณ์มากขึ้น การฟื้นฟูแหล่งที่อยู่อาศัย (rehabilitate) หรือยังหมายถึง การฟื้นคืนสภาพผืนป่าให้กลับสู่ สภาพเดิม (revive) เช่นว่า ถ้าสภาพของสิ่งแวดล้อมที่ เราอาศัยอยู่มีสภาพเสื่อมโสมเนื่ องจากภัยธรรมชาติหรืออาจจะถู กทำลายและรบกวนด้วยการทำเกษตร แบบเชิงเดี่ยวบวกกับการใช้ สารเคมีมาหลายต่อหลายปี ซึ่งส่งผลให้ดินขาดสารอาหาร ขาดความสมดุลทางอินทรียวัตถุ ในดิน จึงยากลำบากต่อแการเพาะปลูก ส่งผลให้สภาพดินและสิ่งแวดล้ อมของเราต้องการฟื้นฟูสภาพให้ กลับมาอยู่ในสภาวะสมดุลอี กครั้ง เพื่อจะได้ง่ายต่อการเพาะปลูก และไม่จำเป็นต้องพึ่งพาการใช้ปุ๋ ยเคมีหรือสารบำรุงดินชนิดต่ างๆ และนั่นก็คือสิ่งที่บ่งบอกถึงตั วตนของพวกเรา
พวกเราช่วยฟื้นฟูธรรมชาติให้ กลับคืนสู่ความงดงามตามเดิม อันเนื่องมาจากพื้นดินแห่งนี้ที่ เคยเสื่อมสภาพมาจากไฟป่ามาก่ อนจึงส่งผลให้สภาพดินยังไม่ดีนั ก พวกเราจึงอยากที่จะฟื้นฟูสภาพดิ นให้ดีขึ้นโดยการเปลี่ ยนแปลงสวนผลไม้และป่าไผ่ที่อยู่ ด้านบนสุดของสวนให้กลายไปเป็ นสวนป่าอาหาร (Food Jungle) และด้วยการช่วยปลูกป่าที่เป็นส่ วนหนึ่งของเขตอนุรักษ์สัตว์ป่ าฝั่งที่อยู่ติดกับสวนเรา
พวกเราฟื้นฟูวิถีการดำรงชีวิ ตในสมัยก่อนที่ถูกลืมเลื อนไปให้กลับมามีชีวิตอีกครั้ง เพื่อที่จะนำพาพวกเราไปสู่การมี ชีวิตที่ดีกว่า ซึ่งไม่ใช่แค่การใช้ชีวิตอย่ างยั่งยืนแต่ยังถือเป็นการปฏิรู ปการดำเนินชีวิตแบบใหม่ ในอนาคตอีกด้วย พวกเราทำงานร่วมกันกับธรรมชาติ เพื่อที่จะ สร้างสวนอาหารป่า เพื่อที่ว่าสวนนี้จะดำรงอยู่ได้ ด้วยความสมบูรณ์ของมันเอง (กล่าวคือ เมื่อสวนผลไม้แห่งนี้ได้เปลี่ ยนสถานะไปเป็นสวนอาหารป่าเมื่ อใดก็ตามแล้วนั้น เราก็ไม่จำเป็นต้องทุ่ มแรงกายในเรื่องของการเพาะปลูก และการดูแลเยอะอีกต่อไป) และเพื่อสร้างเป็นที่อยู่อาศั ยตามธรรมชาติของมนุษย์และเพื่ อว่าสิ่งมีชีวิตชนิดต่างๆจะได้ มีที่อยู่อาศัยร่วมกันได้อย่ างกลมกลืน
ภารกิจของพวกเราก็คือ การปกครองตนเองอย่างเต็มตัว (กล่าวคือสามารถที่จะอยู่ได้ด้วยตัวเองหรือการอยู่อย่างมีอิสระไม่ขึ้นกับใคร) และพัฒนาการปฏิรูปวิถีการดำเนินชีวิต เรากระทำสิ่งนี้ผ่านการฝึกฝนเชิงปฏิบัติด้วยการทำเกษตรกรรมถาวร (Permaculture) แต่ประกอบกับการทดลองร่วมกันกับเทคนิการฟื้นฟูธรรมชาติ (Rewilding) นิเวศวิทยาเชิงลึก (Deep Ecology) และปฏิบัติตามหลักปรัชญาแบบดั้งเดิม, ฝึกปฏิบัติด้านจิตและวิญญาณ พวกเราพยายามอย่างดีที่สุดเท่าที่เราจะทำได้เพื่อที่จะปรับตัวให้เข้ากับความล้มเหลวของสภาพอากาศ ด้วยแนวทางการปรับตัวเชิงลึก (Deep Adaptation) และการทำเกษตรตามสภาพอากาศอย่างฉานฉลาด (Climate Smart Farming)
“พวกเราเชื่อว่า มนุษย์เราต่างก็ไม่สามารถแบ่ งแยกตัวเองอออกจากการเป็นส่ วนหนึ่งของธรรมชาติได้ หนึ่งสายพันธุ์กับอี กหลากหลายสายพันธุ์ซึ่งอยู่เชื่ อมติดกันอย่างเป็นวัฐจักรของสิ่ งมีชีวิตนั้น ย่อมพึ่งพาและอาศัยผลประโยชน์ ซึ่งกันและกัน”
จุดสำคัญที่พวกเราให้ความสนใจ
- การสรรค์สร้างแหล่งที่อยู่
อาศัยให้มีความหลากหลายของสิ่ งมีชีวิตให้ได้มากที่สุด - การเป็นส่วนหนึ่งของโครงสร้างทางระบบนิเวศที่เราอาศัยอยู่
- และการพิสูจน์ให้เห็นว่า มันไม่ใช่แค่ความเป็นไปได้เท่านั้นแต่ยังถือว่ามันเป็นความน่าปรารถนาสำหรับมนุษย์ยุุคใหม่เพื่อที่จะกลับคืนสู่อ้อมแขนที่เปิดรออยู่ของธรรมชาติ
พวกเราขอเชื้อเชิญให้กับท่ านใดก็ตามที่มีความสนใจที่จะถื อเป็นโอกาสเพื่อเข้ามาพักผ่ อนหย่อนใจในสวนของเรา หรือท่ านใดก็ตามที่มีความประสงค์ที่ จะเข้าพักเป็นคนอาสาสมัครเพื่ อศึกษาเรียนรู้เกี่ยวกั บการทำสวนผสมถาวร เพื่อนำกลับไปปรับใช้ในแบบของท่านอย่างลงตัว โดยประเด็นหลักที่พวกเราเตรียมไว้แบ่งปันและแลกเปลี่ยนเรียนรู้ร่วมกันจะประกอบไปด้วยประเด็นดังต่อไปนี้
- การทำสวนผสมแบบยั่งยืนเบื้องต้
น ที่ประกอบไปด้วยการปลูกพื ชสวนในเขตร้อน - การผสมดิน
- การปลูกพืชผักและต้นไม้และการดู
แลเอาใจใส่ - ทักษะดั้งเดิมต่างๆ
- การสร้างบ้าน หรือที่พักด้
วยวิธีการอย่างยั่งยืน - พื้นฐานเรื่องยาสมุนไพรพื้นบ้านและแผนโบราณ
- การทำเกษตรแบบผสมสานตามแนวทางเกษตรพอเพียง การทำเกษตรอินทรีย์ หรือเกษตรปลอดสารพิษ
- การใช้ชีวิตอย่างเรียบง่าย รวมถึงการใช้ชีวิตด้วยการพึ่งพาตัวเอง
- และประเด็นอื่นๆ อีกมากมายตามที่ต้องการที่จะแชร์ หรือแลกเปลี่ยนความรู้รวมถึงประสบการณ์ของคุณร่วมกันกับพวกเรา
โดยเป้าหมายของสวนเราคือ
การช่วยเหลือธรรมชาติในการปลู กสวนป่า บนส่วนเล็กๆ ที่เป็นต้นไม้ป่ าที่เกิดเองตามธรรมชาติ หรือมี ความแข็งแรงและต้องการดูแลน้ อย ร่วมกันอย่างหลากหลายสายพันธุ์ ทั้งที่เป็นประโยชน์สำหรั บการใช้สอยของมนุษย์ ได้แก่ ใช้เป็นอาหาร ใช้เป็นเชื้อเพลิงสำหรับก่อไฟ ใช้สำกรับการทำเชือก ใช้ทำเป็นยารักษาโรค ใช้สำหรับเก็บยางของต้นไม้ไว้ ใช้งานด้านต่างๆ ที่จำเป็น ใช้สำหรับการทำลูกธนู หรื อบางชนิดก็ใช้เป็นยาพิษที่ ออกฤทธิ์น้อยสำหรับทำกับดักสั ตว์ หรือสำหรับการจับปลา เป็นต้น เพื่อเป็นแหล่งอาหารสำหรั บหารดำรงชีวิตของคนจำหนวนหนึ่งได้ตลอดทั้งปี
โดยการใช้แนวความคิดที่พวกเราจั ดตั้งขึ้นมาที่เรียกว่า การทำเกษตรผสมถาวรแบบดั้งเดิม (Primitive Permaculture) ด้วยการปลูกต้นไม้ใหญ่ต่างๆ อาทิเช่น พันธฺุ์ไม้วงศ์ต้นยาง (Dipterocarps) พันธุ์ไม้หลักที่เป็นต้นแม่ ในป่า (Keystone trees) พันธุ์ไม้สกุลเนื้อแข็ง (ironwoods) โดยปลูกร่วมกันกับผลไม้อย่ างหลากหลายสายพันธุ์ ดังนั้นก็จะเป็นการเพิ่ มความหลากหลายทางชี วภาพโดยรวม และในที่สุดเราก็ จะได้อาศัยอยู่ใต้ร่มเงาของป่ าที่มีหลายระดับความสูงจากต่ำ ไปหาสูง เฉกเช่นเดียวกับในป่ าใหญ่ พวกเราหวังว่าสักวันหนึ่งนกเงื อกแสนสวยจะมาสร้างรั งของเขาในสวนเรา รวมถึงเรายังหวั งว่าเหล่าช้างและลิงข่างจะมาเยี่ ยมเยือนเราเป็นแขกประจำในอนาคต
เป้าหมายอื่นๆ สำหรับอนาคตมีไว้ แล้ว (แต่ยังไม่ได้จำกัดว่ามันจะมี เพียงแค่นั้น)
- สามารถที่จะอยู่อย่างอิสระ
ได้อย่างเต็มตัวให้เร็วได้มากที่ สุดเท่าที่จะเป็นไปได้ - มีต้นไม้ใหญ่ให้ร่มเงาได้เร็วกว่าภายใน 5-10 ปี
- การช่วยสร้างระบบนิเวศที่ไม่สามารถจำแนกออกจากป่าละเมาะกับต้นไม้หลายชั้น เครือไม้ ต้นไม้สกุลปาล์ม ไม้พุ่ม สมุนไพร หญ้า ต้นที่ทำเหง้าใต้ดิน เห็ด พืชที่เกาะพืชชนิดอื่นอยู่ แต่ไม่ได้ดูดอาหารจากพืชชนิดนั้น เช่น มอส กล้วยไม้ เฟิร์น และอื่นๆ
- การเพิ่มจำนวนประชากรของสัตว์ป่า อาทิเช่น นก ผึ้ง แมงมุม ค้างคาว สัตว์ฟันแทะชนิดต่างๆ สัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม (และถ้าเป็นไปได้ เหล่านกเงือก มาสร้างรังนอนที่สวนในอีก 20-30 ปี เมื่อต้นไม้ต้นแรกใหญ่มากพอ)
- การฝึกฝนด้านการยิงธนูได้จนเชี่ยวชาญเพื่อที่จะสามารถล่าสัตว์ได้เอง
- เพิ่มพูนความรู้เกี่ยวกับสมุนไพรและการนวดแผนโบราณ
- การทำเครื่องดนตรีจากไม้ไผ่
- เรียนรู้เกี่ยวกับภาษาของนกชนิดต่างๆ
- การสานตระกร้าและการทำเสื่อปูนอนด้วยวัสดุธรรมชาติ
- มีผลไม้กินกันตลอดทั้งปีและมีน้ำผึ้งกินเพียงพอสำหรับเรา
- แบ่งปันเมล็ดพันธุ์ ปลูกต่อต้นเล็กและการตัดแต่งต้นไม้และหญ้าอย่างเป็นมิตร กล่าวคือตามความเหมาะสม ไม่มากไม่น้อยจนเกินความจำเป็น
- การเผยแพร่ความรู้ทั้งหมดนี้ในอีกหลายภาษาเพื่อบุคคลที่มีความสนใจ
- การเสริมสร้างความตระหนักทางด้านสภาพอากาศและความเคารพนับถือต่อธรรมชาติทุกสิ่งอย่างที่ธรรมชาติให้กับพวกเราโดยการแปลเนื้อหาที่เป็นภาษาอักกฤษเป็นภาษาไทย อาทิเช่น (กรณีศึกษา บทความ งานวิจัย หนังสือ งานเขียนอิสระ เป็นต้น)
- ช่วยเหลือและส่งเสริมผู้คนที่ต้องการที่จะกลับคืนไปยังถิ่นฐานที่เป็นแหล่งที่อยู่อาศัยได้ในที่สุด
**พวกเราจัดเตรียมหนึ่ งในหลายๆ หนทางเพื่อที่ดำรงชีวิ ตให้มีความสุขและมีสุขภาพดีอย่ างกลมกลืนกับธรรมชาติ**
**ถึง มิตรสหายทุกท่าน ผู้คนที่ติดตามสวนเราอยู่ ผู้ที่ให้การสนับสนุนพวกเรา ผู้ที่ติดตามข่าวสารจากสวนเรา เหล่าผู้อ่าน และคนอาสาสมัครและผู้ที่ ประสงค์จะมาเยี่ยมเยื อนสวนเราในอนาคต: ขอชี้แจงว่า ณ ปัจจุบันนี้สวนของเรายังไม่ มีไฟฟ้าใช้ และเราคงยังต้องรอต่ อไปในสภาวะขาดการการติดต่อกั บโลกภายนอกจนกว่าไฟฟ้าจะมาถึ งสวนเราในฤดูแล้งหน้าหรืออาจจะนานกว่านั้น จนกระทั่งตอนนั้น เราก็จะพยายามตอบข้อความต่างๆ ที่ ส่งเข้ามาให้ได้ แต่จงโปรดทราบไว้ว่า อาจจะล่าช้าสักหน่อยที่ เราจะตอบข้อความของท่านกลับไป
Update 7/18/2022: New blog post – เมื่อชีวิตในแบบชนล่าสัตว์-เก็บของป่า (hunter-gatherer) ไม่ใช่อดีตอีกต่อไป!
ชวนอ่านบทความวิจัยฉบับนี้ชื่อว่า Our hunter-gatherer future: Climate change, agriculture and uncivilization) เขียนโดย ศาสตราจารย์ John Gowdy บทความวิจัยฉบับนี้มุ่งนำเสนอนโยบายการรับมือ ปรับตัว และความอยู่รอดของสังคมมนุษย์ในอนาคตจากผลกระทบของสภาวะโลกร้อน
No comments.